İslâm’da cü-nüplük haram ve gu-sletmek farz kılınmıştır. Bunun hikmeti nedir? İşte gu-sül ve cü-nüplük hakkında bilmemiz gerekenler…
Rabbimiz Maide Suresi 6. ayette: Ey iman edenler! Namaz kılmaya kalktığınız zaman yüzlerinizi, dirseklerinize kadar ellerinizi yıkayın; başlarınızı meshedip, topuklara kadar ayaklarınızı da (yıkayın). Eğer cü-nüp oldunuz ise, boy abdesti alın.
Hasta, yahut yolculuk halinde bulunursanız, yahut biriniz tuvaletten gelirse, yahut da kadınlara dokunmuşsanız (cinsî birleşme yap-mışsanız) ve bu hallerde su bulamamışsanız temiz toprakla teyemmüm edin de yüzünüzü ve (dirseklere kadar) ellerinizi onunla meshedin.
Allah size herhangi bir güçlük çıkarmak istemez; fakat sizi tertemiz kılmak ve size (ihsan ettiği) nimetini tamamlamak ister; umulur ki şükredersiniz. G-usletmesi farz olan birisi temizlik de yapar, bulaşık da yıkayabilir, yemek de yiyebilir.
Fakat ağzını ve ellerini yıkamadan yemek yemesi mekruh olmakla beraber haram değildir. Gu-sülsüzlüğü bu gibi işlerine engel ve mâni olmaz.Ancak, gu-slü bir namaz vakti geçirecek kadar geciktirmemek gerektiğini de âlimlerimiz ikaz yollu ihtar etmişlerdir. Çünkü, namaz vakti geçtiği halde gu-sletmemek, namazı ka-zaya bırakmak demektir. Özürsüz namazı ka-zaya bırakmak ise câiz değildir.
Bu bakımdan, kendisine g-usül farz olan kimse, g-usülden önce gereken işleri yapar, temizlikte bulunur, hatta yemek dahi hazırlarsa da, bulduğu ilk fırsatı hemen kullanıp gu-slünü yapmalı, gu-sülsüzlüğünü bir namaz vakti çıkıncaya kadar geciktirmemelidir.
Cü-nüp olan kadın ve erkeğe veyahut hayız ve nifas hâlindeki kadınlara yapmaları haram olan dini vazifeler şunlardır:
1. Namaz kılmak,2. Kabe’yi tavaf etmek, 3. Kur’ân-ı Kerîm’e dokunmak ve onu taşımak. Binâenaleyh üzerine âyet-i kerîme yazılı olan madeni veya kağıt paraya abdestsiz veya c-ünüp olarak dokunmak veya taşımak caiz değildir. (Mecma’ul-Enhur, 1/26 )
Bunun dışında cün-üp olan kimse günlük işlerini yapabilir, kadın evinde temizliğini ve diğer işleri yapabilir. Yaptığı işlerin hepsi temizdir. Cü-nüp olanların yaptığı bazı şeyler vardır ki, bunlar kendileri için mubahtır. Ancak en kısa zamanda gus-ül almak iyidir.
Özellikle bir namaz vakti geçirmeden yı-kanmak ise farzdır. Bununla beraber cü-nüp olarak yemek içmek, uyumak haram değildir. Konuyu haram ve helal noktasından değerlendirmek böyledir.
Cü-nübün uyuması:Gudayf ibnu’l- Haris şöyle anlatıyor:”Hz. Âişe’ye:”Rasulullah (s.a.v.) cenabetten gecenin başında mı yı-kanırdı, sonunda mı?” diye sordum. Hz. Âişe (r.a.) şöyle cevapladı:
“Bazen başında, bazen de sonunda yı-kanırdı.” Ben:”Allahuekber! Bu konuda genişlik veren Allah’a hamd olsun.” dedim.”(1) Hz. Aişe (r.a.)’nin bir rivayeti de şöyledir:”Rasulullah, cü-nüpken uyur ve suya hiç dokunmazdı.”(2)
Hz. Ömer (ra), geceleyin cü-nüp olduğunu (ne yapacağım) sordu. Rasulullah (s.a.v.): “Abdest al, uzvunu yıka, sonra uyu.”dedi.(3) Bu delillere göre, cü-nüp olan kimsenin uyumadan önce abdest alması daha uygundur. Bu arada şunu da unutmadan söylemek gerekir.
Bu uyuma işi namaz vaktinin geçirilmemesi şartına bağlıdır.Cü-nübün yemesi ve içmesi: Cü-nüpken insanların yeme ve içmesinin nasıl olacağını yine Rasulullah (s.a.v.)’ın sünnetinden öğrenelim. Rasulullah (s.a.v.), cü-nüpken yemek ve içmek istediğinde ellerini yıkar ve sonra yer içerdi.(4)
“Peygamber (s.a.v.), cü-nüpken yemek yemek veya uyumak istediği zaman abdest alırdı.”(5) Cü-nüp olan kimsenin yemek içmek için sadece ellerini yıkaması yeterlidir, ancak abdest alması daha iyi olur.
Cü-nüp olan kimseyle oturmak: Cü-nüp olan kimse diğer insanlarla oturabilir. Ancak dinimizce uygun olan hemen yı-kanmasıdır. Ebu Hureyre (r.a.)’nin anlattığına göre, Rasulullah (s.a.v.), Medine sokaklarından birinde kendisine rastlamıştı. Ebu Hureyre bu sırada cü-nüp olduğu için, Rasulullah (s.a.v.)’in yanından sıvışıp gitti ve yı-kandıktan sonra da geldi. Rasulullah (s.a.v.) onun geldiğini görünce sordu:
“Ey Ebu Hureyre, neredeydin?” O da cevap verdi:”Ben cü-nüp idim, p-is p-is yanınızda oturmak istemedim.”Bunun üzerine Rasulullah (s.a.v.) şöyle dedi:”Sübhanallah! Müslüman pi-s olmaz.”(6)
Cü-nüp olana dokunmak: Cü-nüp olan kimseye dokunmanın hiçbir sakıncası yoktur. Bu konuyla ilgili olarak şu hadisi delil olarak gösterebiliriz: Huzeyfe bin el- Yemân, bir gün Rasulullah (s.a.v.) ile karşılaştı. Peygamberimiz (s.a.v.) onunla musafaha etmek için ona doğru elini uzattı. Huzeyfe c-ünüp olduğunu söyledi. Rasulullah (s.a.v.) da bunun üzerine şöyle dedi: “Mü’min necis olmaz.”(7)
Cü-nüp olan kimselerin yukarıda zikrettiğimiz şeyleri belli ölçüler içinde yapmasında bir sakınca yoktur. Yani cü-nüp olanın yemesi, içmesi, uyuması, toplum içinde bulunması mubahtır. Ancak mü’minin hem maddî hem de manevî olarak her zaman temiz olması gerekir.
Üzerindeki yükleri, ağırlıkları kaldırıp atması lazımdır. Bunun için ilk fırsatta, geciktirmeden gu-sül abdestini almak en iyisidir. Su bulunamadığı takdirde teyemmüm alarak bu yükten kurtulmak mümkündür. Teyemmümle ilgili bilgi almak için ilmihallere bakmanız yeterlidir.
Sonuç olarak gu-sle ihtiyacı olan erkek veya kadın her Müslümanın zaman geçirmeden bu işi yapması en doğru harekettir. Yine çocuklara bu konuda (gu-slün alınışı) bilgi vermek, gu-sül gerektiren hallerle ilgili bilgilenmelerini sağlamak için yeterli kitap ve kaynak eserin temin edilmesi çocukların eğitimi açısından yararlı olacaktır.